دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران از ثبت جهانی ۱۶ پارک علم و فناوری جمهوری اسلامی ایران خبر داد.
دکتر محمد رضا سعید آبادی دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران در پیامی به «هفدهمین کنگره سراسری همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی» از علم، فناوری و نوآوری محرک های اصلی توسعه پایدار صنعتی، اجتماعی و اقتصادی یاد کرد.
این پیام در مراسم گشایش این کنگره سراسری به وسیله دکتر محدثه محب حسینی رییس بخش آموزش کمسیون ملی یونسکو قرائت شد.
متن کامل این پیام به شرح زیر است:
در هیچ برهه زمانی، سرمایه گذاری در علم، فناوری و نوآوری تا این اندازه در ایجاد یک جامعه دانش بنیاد فراگیر و متنوع و نیز پیشبرد پژوهش، نوآوری و خلاقیت از اهمیت برخوردار نبوده است. نوآوری فقط عاملی کلیدی برای رشد اقتصادی و گسترش فرصت های رقابت جویی نیست، بلکه عامل اصلی تحقق همبستگی اجتماعی، ایجاد فرصت های برابر در دستیابی به علم و فناوری و فقر زدایی نیز محسوب می شود.
همه ما بر این باوریم که اکنون اقتصاد دانش بنیان، پایه و اساس برنامه های توسعه در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه محسوب می شود. درچنین اقتصادی که بر محور دانایی شکل گرفته است، همکاری میان دانشگاه و صنعت برای استفاده از منابع علم و فناوری حیاتی است. به همین دلیل است که یونسکو ایجاد و تقویت همکاری های میان دانشگاهیان، صنعت و دولت را الزامی می داند. یونسکو از دیر باز به این موضوع توجه داشته است و برنامه شراکت و همکاری دانشگاه و صنعت را از سال ۱۹۹۳ به منظور بهبود کیفیت پژوهش و کاربردی کردن دانش نظری دانشگاه ها و تشویق مشارکت بیشتر آنها در فرآیند صنعتی شدن آغاز کرده است. این برنامه خصوصاً به دانشگاه های در حال توسعه کمک می کند مشارکت موثرتری در فرآیند توسعه پایدار اقتصادی از طریق تقویت ظرفیت های خود در زمینه نوآوری داشته باشند. چنانکه آنها بتوانند در ظرفیت سازی برای اقتصاد دانش بنیاد و توسعه پایدار، نقش موثرتری ایفا کنند.
برنامه یونسکو در رابطه با مشارکت های علمی در حوزه دانشگاه و صنعت با هدف ارائه کمک های فنی برای مدیریت پارک های علم و فناوری و مراکز رشد شکل گرفته است. هدف از این کار، به اشتراک گذاشتن تجارب و اقدامات بهینه، تسهیل شبکه سازی و حمایت از اجرای پروژه های پایلوت (طرح های آزمایشی) در حوزه همکاری های دانشگاه و صنعت است. برای پیشبرد این فعالیت ها در کشورهای در حال توسعه، یونسکو با برخی از شرکای خود ارتباطی مستحکم برقرار کرده است. این همکاری ها جوانب متعددی دارد. ما مجری کارگاه های آموزشی در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی برای مدیران پارکها و مراکز رشد هستیم. همچنین برای مدیران نهادهای دانش بنیاد متوسط و کوچک اقتصادی، آموزش هائی در حوزه کارآفرینی ارائه می کنیم و با ارائه توصیه های فنی در حوزه های مختلف برنامه ریزی، مدیریت و بازنگری مشاغل از کشورهای در حال توسعه حمایت می کنیم. علاوه بر این از پروژه های آزمایشی در ارتباط با اداره و کنترل و نظارت بر پارکهای علم و مراکز رشد و فناوری پشتیبانی می کنیم. این فعالیتها در جائی که نیازمندی ها زیاد باشد، تغییرات زیادی ایجاد می کنند.
بنا به باور ما، پیچیدگی چالش های جهانی حال و آینده، ایجاب می کند که دانشگاهها مسوولیتی اجتماعی برای ارتقای شناخت در مورد معضلات چند لایه که ابعاد اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی دارند، ایفا کنند.
آنها باید جامعه را به سوی تولید دانش جهانی برای مواجهه با چالش های جهانی مانند امنیت غذایی، تغییرات آب و هوا، مدیریت آب، گفت و گوی درون فرهنگی، انرژی های تجدید پذیر و بهداشت عمومی، سوق دهند. با توجه به ضرورت افزایش سرمایه گذاری در زمینه پژوهش و توسعه در اکثر کشورها، موسسات پژوهشی باید در جست و جوی شیوه های جدید افزایش پژوهش و نوآوری از طریق مشارکت های دولتی و خصوصی و نیز بنگاه های کوچک و متوسط باشند.
در این میان، حفظ توازن مناسب میان پژوهش پایه و کاربردی به دلیل نیاز مبرم به سرمایه گذاری سنگین در زمینه پژوهش پایه و چالش ایجاد ارتباط دانش جهانی با مشکلات محلی، روزبه روز دشوارتر می شود. نظام های پژوهشی باید به شکل انعطاف پذیرتری سازمان یابند تا علم و پژوهش های بین رشته ای در خدمت جامعه قرار گیرد.
خوشوقتم به اطلاع برسانم که جمهوری اسلامی ایران با ثبت جهانی ۱۶ پارک علم و فناوری، ظرفیت سازی خوبی در این زمینه انجام داده است. همچنین یونسکو در سال ۲۰۱۰ با همکاری دولت ایران اقدام به تاسیس مرکز منطقه ای برای توسعه پارکهای علم و مراکز رشد و فناوری در اصفهان کرد. تمرکز اصلی فعالیتهای این مرکز، موضوعات مربوط به کشورهای عضو سازمان همکاریهای اقتصادی اکو از جمله کشورهای افغانستان، آذربایجان، ایران، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، تاجیکستان، ترکیه و ازبکستان است.
فعالیتهای این مرکز یکپارچه سازی رویکردهای توسعه ای در علم، فناوری و نوآوری، تسهیل تبادل تجارب و اقدامات بهینه و اجرای طرحهای پژوهشی به منظور رفع مشکلات در حوزه توسعه پارکهای علم و مراکز رشد و فناوری در کشورهای فوق بوده است.
البته برگزاری دوره های آموزشی کوتاه مدت، کارگاه ها و برنامه های تبادل مدیران پارکهای علم و فناوری، اجرای پروژه های مشترک پژوهشی و توسعه محور و شبکه سازی در حوزه اقتصاد دانش بنیان از اولویتهای این مرکز است.
اقدام دیگر دولت ایران در این راستا تاسیس کرسی یونسکو در زمینه همکاری دانشگاه و صنعت در فرآیند توسعه پایدار در سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران بوده است که می تواند ظرفیت سازی خوبی در سطوح ملی و منطقه ای خصوصا از طریق شبکه ای گردانیدن فعالیت ها و مستند سازی اقدامات در حوزه شراکت و همکاری دانشگاه و صنعت ایفا کند.
یونسکو خوشوقت است که مراتب تشکر صمیمانه خود را از برگزار کنندگان هفدهمین کنگره ملی همکاری های دولت، صنعت و دانشگاه برای توسعه ملی که عبارتند از جمعیت ایرانی پیشبرد ارتباط صنعت و دانشگاه، صندوق حمایت از پژوهشگران، استانداری تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه فنی و حرفه ای، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سایر حامیان ابراز دارد.
امیدواریم که این کنگره بتواند در پیشبرد اهداف خود که مهمترین آن تبادل تجارب و اقدامات در حوزه همکاری های میان دولت، دانشگاه و صنعت و ارتقای ظرفیت سازی ملی در این حوزه است، موفق باشد.
