وزارت بهداشت دستورالعملی را به منظور ایجاد فرصت لازم جهت بهره گیری اعضای هیئت علمی علوم پزشکی از آخرین دستاوردهای پژوهشی دنیا و آشنایی با تکنیکهای پیشرفته تحقیقاتی در عرصه علوم پزشکی در خارج از کشور و انتقال آن به داخل تدوین کرد.
معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دستورالعمل اجرایی اعطای فرصت انتقال روشهای پیشرفته و نوین تحقیقاتی در حیطه علوم پزشکی از مراکز تحقیقاتی خارج از کشور به داخل را در راستای تحقق اهداف ماده ۴۶ قانون برنامه چهارم توسعه تدوین کرده و این دستورالعمل از ابتدای مردادماه سال جاری لازم الاجرا است.
وزارت بهداشت این دستورالعمل را به منظور ایجاد فرصت لازم جهت بهره گیری اعضای هیئت علمی و محققان دانشگاهها، مراکز و موسسات تحقیقاتی علوم پزشکی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از آخرین دستاوردهای علمی و پژوهشی دنیا و آشنایی با روشها و تکنیکهای پیشرفته و نوین تحقیقاتی در عرصه های علوم پزشکی در خارج از کشور و انتقال آن به دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی داخل تدوین کرده است.
در این دستورالعمل، روشهای پیشرفته و نوین تحقیقاتی به روش، مهارت یا تجربه ای پیشرفته و نو در به کارگیری دانش، ابزار یا مواد برای دستیابی به یک اثر مشخص اطلاق می شود.
از جمله اهدافی که در این دستورالعمل به آن توجه شده است، انتقال و جذب دانش فنی، ارتقای مهارتهای عملی، راه اندازی عرصه های جدید تحقیقاتی و انجام بخشی از طرحهای پژوهشی که در ایران قابل انجام نیست، ارتقای کیفیت پژوهشهای علوم پزشکی، تقویت ارتباطات بین المللی و تقویت کار گروهی است.
شرایط و ویژگی های محقق متقاضی برای استفاده از تسهیلات این دستورالعمل که لازم است مورد تأیید معاونت پژوهشی دانشگاهها، مراکز یا موسسات تحقیقاتی علوم پزشکی قرار گیرد، عبارت است از : عضو هیئت علمی رسمی یا عضو هیئت علمی پیمانی تمام وقت جغرافیایی، مجری یا همکار اصلی طرح پژوهشی، تسلط به زبان کشور مورد نظر یا انگلیسی، صلاحیت کامل از نظر ویژگی های تحقیقاتی (تعداد مقالات، طرحها، همکاری در کار گروهی و …)، عدم وجود تخلفات آموزشی، پژوهشی، درمانی و اجرایی در سابقه فرد متقاضی، عدم حمایت مالی از فرد محقق از طریق سایر منابع دولتی اعضای هیئت علمی رسمی تمام وقت جغرافیایی در اولویت قرار دارند.
ویژگیهای روش تحقیقاتی این است که انجام آن جزئی از مراحل طرح مصوب دانشگاه یا مرکز تحقیقاتی باشد، لزوم راه اندازی روش تحقیقاتی در دانشگاه و یا مرکز به تأیید شورای پژوهشی دانشگاه برسد، دانش فنی مورد نظر در کشور وجود نداشته باشد و یا در حد مطلوب نباشد، کاربرد آن در حیطه های اولویت پژوهشی کشور باشد، زمینه لازم و قابلیت راه اندازی آن در دانشگاه مربوطه وجود داشته باشد.
در این ویژگی ها، طرح چند مرکزی در اولویت است و ویژگی نبود دانش فنی مورد نظر در کشور و کاربرد در حیطه های اولویت پژوهشی باید با تأیید دانشگاه و معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت انجام گیرد.
دانشگاه ها در زمان اعطای این فرصت به اعضای هیئت علمی دارای تعهداتی هستند که از آن جمله می توان به پرداخت حقوق و مزایای محقق در مدت زمان یک ماهه اعزام به طور کامل، پرداخت معادل ریالی ۶۰ درصد هزینه کل برآوردشده قبل از عزیمت به محقق (هزینه کل بسته به کشور از ۲ هزار تا ۳ هزار یورو متغیر است)، صدور حکم ماموریت آموزشی – پژوهشی یک ماهه و ایجاد زمینه لازم جهت انتقال دانش فنی در دانشگاه اشاره کرد.
بر اساس این دستورالعمل در صورتی که محقق بنا بر علل موجه درخواست حضور بیش از یک ماه را داشته باشد، شورای پژوهشی می تواند تا یک ماه با هزینه دانشگاه، مأموریت پژوهشی وی را تمدید کند و در صورتی که طرح و روش مورد نظر برای انتقال جزو اولویتهای کشوری باشد معاونت تحقیقات و فناوری با پرداخت سهمی از هزینه ها و موارد مصرفی در راه اندازی تکنیک مساعدت خواهد کرد.
همچنین بر اساس این دستورالعمل، معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت نیز تعهداتی را در برابر اعطای این فرصت برعهده دارد. از جمله این تعهدات می توان به پرداخت ۲ هزار و ۵۰۰ یورو یا معادل ریالی آن، هزینه سرانه به دانشگاه که ۶۰ درصد آن در ابتدا پرداخت و ۴۰ درصد مابقی پس از اعلان دانشگاه مبنی بر استقرار روش تحقیقاتی و دانش فنی در دانشگاه و آموزش عملی و کارگاهی آن به سایر محققان دانشگاه جهت پرداخت به محقق ارسال می شود، اشاره کرد.
همچنین در نظرگرفتن امتیاز جهت دانشگاه و مرکز در حیطه توانمندسازی در ارزشیابی سالیانه از دیگر تعهدات این معاونت است. ضمن اینکه انتقال دانش فنی باید در مدت ۴ تا ۶ ماه پس از بازگشت فرد صورت پذیرد.
محققی که از این فرصت استفاده می کند نیز باید پس از بازگشت یک گزارش مکتوب از روش و تکنیک مورد نظر را در اختیار دانشگاه و معاونت تحقیقات و فناوری قرار دهد. این گزارش باید شامل خلاصه ای از وضعیت و محل تحقیقاتی مورد نظر باشد.
همچنین روش تحقیقاتی و دانش فنی آموزش دیده شده به صورت یک دستورالعمل قابل اجرا و با جزئیات کامل تهیه شود و حداکثر طی مدت ۴ تا ۶ ماه روش و تکنیک مذکور را در دانشگاه خود اجرا و راه اندازی کند. در صورتی که طرح چند مرکزی باشد محقق باید حداقل در یک مرکز دیگر نیز این روش تحقیقاتی را راه اندازی کند.
محققان متقاضی استفاده از این فرصت می توانند درخواست کتبی را به همراه نامه پذیرش میزبان به دانشگاه مربوطه ارائه دهند تا درخواست متقاضی بر اساس شرایط ذکر شده دستورالعمل توسط شورای پژوهشی دانشگاه ظرف مدت یک ماه بررسی شود.
درخواست دانشگاه به همراه کلیه مستندات به معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت ارسال شده و درخواستها توسط کمیته مربوطه در معاونت هر سه ماه یکبار و اعلان به دانشگاه و متقاضی بررسی می شود.
اعزام متقاضی حداکثر ۲ ماه پس از تصویب در معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت صورت می گیرد و ۶۰ درصد هزینه برآوردشده به دانشگاه جهت پرداخت اولیه به محقق پرداخت می شود.
معاونت تحقیقات و فناوری ۴۰ درصد باقیمانده هزینه کل برآورد شده را پس از بازگشت محقق و در صورت راه اندازی روش تحقیقاتی در دانشگاه و آموزش عملی و کارگاهی به سایر محققان، بر اساس گواهی صادر شده توسط شورای پژوهشی دانشگاه و تأیید معاونت پژوهشی دانشگاه، جهت پرداخت به محقق به دانشگاه ارسال خواهد کرد.