مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی گزارشی با عنوان نظام سنجش علم و فناوری در ایران منتشر کرد که در آن وضعیت موجود و سیاستگذاری های آینده این نظام بررسی شده است.
به گزارش خبرگزاری مهر، دفتر مطالعات ارتباطات و فناوریهای نوین مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی این مرکز هدف از سنجش شاخصهای علم و فناوری را شناخت دقیق وضع موجود و سیاستگذاری آتی بر اساس آن دانست و افزود: این سنجش پس از انتشار یافتهها، تحلیل آنها و همچنین تعقیب روندها از سوی تحلیلگران، برنامهریزان و سیاستگذاران صورت میگیرد. بر اساس این تحلیلها، نقاط قوت و ضعف شناسایی شده و سیاستهای لازم برای نقاط قوت و رفع نقاط ضعف به منظور تحقق اهداف تعیین شده طراحی میشوند.
مرکز پژوهشها در این گزارش اضافه کرده است: در کشور ما بیتوجهی به تفکیک مراحل فرآیند سنجش علم و فناوری از یک سو و تعدد بازیگران این عرصه و تداخل وظایف آنها از سوی دیگر ، موجب عدم انسجام و یکپارچگی و همچنین دوباره کاری و همپوشانی فعالیتهای مربوط به سنجش علم و فناوری شده است، به گونهای که یک پایگاه داده منسجم و یکپارچه از یافتهها وجود ندارد و بعضاً مقادیر متناقض و متفاوتی درباره شاخصهای یکسان از سوی منابع مختلف گزارش میشود که صحت روش اندازهگیری شاخصها و دادههای گردآوری شده را زیر سؤال برده و تصمیمگیری بر اساس آنها را دشوار و غیرمنطقی میسازد. این مشکل به ویژه در سالهای اخیر و با پررنگ شدن نقش علم و فناوری در برنامههای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور که ضرورت اتکا بر اطلاعات دقیق و درست را ایجاب میکند، بیشتر محسوس است.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: با پررنگ شدن نقش توسعه علم و فناوری در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشورها، سنجش مستمر وضعیت نظام علم و فناوری با تأکید بر اندازهگیری شاخصهای علم و فناوری به یکی از دغدغههای اصلی دولتها تبدیل شده است که فهرست شاخصهای علم و فناوری سازمانهای معتبر بینالمللی، پایشهای برنامه ریزی شده و مستمر بخشهای غیردولتی و مقایسه کشورها از نظر سطح توسعه علم و فناوری، شواهد محکمی برای این ادعا هستند.
مرکز پژوهش های مجلس در بخش دیگری از این گزارش یادآور شده است: در ایران هم مانند سایر کشورها توجه دولتمردان و سیاستگذاران به نقش علم و فناوری در توسعه همهجانبه کشور به خصوص در سالهای اخیر بیشتر شده است و به همین دلیل رد پای علم و فناوری در مهمترین هدفگذاریها در اسناد کلان و برنامههای بلندمدت مشاهده میشود. از سوی دیگر نگاهی به وضعیت کنونی نظام سنجش علم و فناوری در ایران، نشان دهنده مشکلات زیادی است که از جمله مهمترین آنها میتوان به تعدد بازیگران این حوزه، عدم انسجام و یکپارچگی فعالیتها، ابهام در تعاریف، عدم جامعیت شاخصهای موجود و عدم توجه کافی به بخش غیردولتی اشاره کرد.