تولید علم: صعود ایران به رتبه ۱۶ تولید علم جهان با پیشی گرفتن از سوئیس، سوئد و روسیه

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با اعلام آخرین خبر تولید علم توسط دانشگاه ها وموسسات پژوهشی و فناوری کشور از صعود ایران به رتبه ۱۶ تولید علم جهان خبر داد.
دکتر جعفر مهراد گفت: ثبت و نمایه سازی مقالات دانشمندان و پژوهشگران ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس از اول سال میلادی تا اوت ۲۰۱۲ برابر با ۲۱ مردادماه ۱۳۹۱ نشان می دهد که ایران در این بازه زمانی ۱۹۵۵۹ مقاله تولید کرده است که از نظر طول زمان یعنی تقریبا ۷ ماه و ۱۰ روز در تاریخ آموزش عالی ایران بی نظیر و منحصر به فرد است.
وی ادامه داد: سیاست های موثر دولت باعث ایجاد انگیزه قوی در اعضای هیات علمی و پژوهشگران دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی و فناوری شده و اکنون دانشگاه ها با علاقه وافر در جهت توسعه علمی از نظر کمی و کیفی گام های بلندی را به جلو بر می دارد که تبلور آن در تربیت بیش از ۴ میلیون دانشجو در دانشگاه های دولتی و غیر دولتی ، افزایش دوره های تحصیلات تکمیلی و پرداختن به پدیده های نوین علمی  در قلمرو نانو فناوری، بیوتکنولوژی، هوا و فضا، سلول های بنیادی و تولید علم است.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام تصریح کرد: رتبه تولید علم ایران در پایگاه اسکوپوس در سال قبل ۱۷ بود و هم اکنون در اثر تلاش های بی وقفه مجموعه عوامل شامل اعضای هیات علمی، مدیریت ها و سرمایه گذاری در عرصه آموزش عالی موجب شده است که رتبه ایران از ۱۷ در سال ۲۰۱۱ به رتبه ۱۶ در هفت ماه اول سال ۲۰۱۲ میلادی ارتقا یابد.

پیشی گرفتن ایران از ترکیه
دکتر مهراد با تبریک این حرکت غرور آفرین به جامعه علمی گفت: ترکیه که همواره از نظر تولید علم در سال های مختلف بر ایران پیشی داشت نه تنها در سال ۲۰۱۱ میلادی جمهوری اسلامی ایران این کشور را پشت سر گذاشت، بلکه در سال جاری نیز با اختلاف ۳ رتبه از ترکیه پیش افتاده است. رتبه تولید علم ترکیه در حال حاضر ۱۹ است که همین رتبه را در سال ۲۰۱۱ میلادی نیز بدست آورده بود.

برترین های تولید علم جهان؛ آمریکا و چین در صدر
به گفته دکتر مهراد رتبه اول در طی دوره مورد اشاره، به ایالات متحده مربوط می شود که در حدود ۲۸۲۶۶۵ مقاله تولید کرده است، رتبه های دوم تا پنجم به ترتیب به چین (۱۹۷۵۳۷ مقاله)، انگلستان (۸۱۸۵۳ مقاله)، آلمان (۷۵۶۳۵ مقاله) و ژاپن (۶۰۴۴۶ مقاله) تعلق دارد.

برترین های قاره آسیا
وی افزود: هندوستان از قاره آسیا، پس از ژاپن در جایگاه ۷ تولید علم جهان نشسته است و میزان تولیدات علمی این کشور ۴۷۰۸۲ مقاله می باشد. رتبه های ۶، ۸، ۹ و ۱۰ جهان نیز مربوط به فرانسه، کانادا، ایتالیا و اسپانیا می باشد.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: کره جنوبی سومین کشور قاره آسیا است که از نظر تولید علم بعد از ژاپن و هندوستان با تولید ۳۵۰۰۹ مقاله، مقام ۱۲ تولید علم را از آن خود کرده است. از سایر کشورهای نوظهور علمی می توان به برزیل و تایوان اشاره کرد که به ترتیب با تولید ۲۴۹۵۱ و ۲۱۲۱۸ مقاله، رتبه های ۱۴ و ۱۵ جهان را کسب کرده اند.

سوئیس،‌ روسیه و سوئد را پشت سر گذاشتیم
دکتر مهراد با ابراز خوشحالی افزود: نگاه اجمالی به تولیدات علمی سایر کشورها نشان می دهد که بسیاری از کشورهای پیشرفته و در حال توسعه جهان رتبه ای بعد از جمهوری اسلامی ایران بدست آورده اند: کشورهای سوئیس، روسیه و سوئد به ترتیب با ۱۹۲۴۲ مقاله، ۱۸۱۵۶ مقاله و ۱۶۵۵۲ مقاله بعد از جمهوری اسلامی ایران در رتبه های ۱۷، ۱۹ و ۲۰ قرار دارند.
وی تصریح کرد: مالزی که به دلایل مختلف موفق شده جمعیت زیادی از کشورهای جهان را به عنوان دانشجو در دانشگاه های  خود بپذیرد و سهم قابل توجهی از این دانشجویان به دانشجویان ایران تعلق دارد، تنها ۸۸۳۷ مقاله تولید نموده و رتبه ۲۷ جهان را احراز کرده است. رتبه رژیم اشغالگر قدس با تولید ۹۱۴۹ مقاله، ۲۶ جهان است.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری در این مصاحبه از دو کشور اسلامی نیز نام برد که این دوکشور عبارتند از عربستان سعودی و مصر که به ترتیب با ۵۷۸۷ مقاله و ۵۶۲۹ مقاله دارای رتبه های ۳۸ و ۴۰ تولید علم جهان می باشند.

ارتقای مرتبه علمی ایران در شرایط تحریم
وی گفت: ارتقا مرتبه ایران در تولید علم در شرایطی حاصل شده است که تحریم های مختلف نه تنها بر کلیت جمهوری اسلامی ایران بلکه بر دانشگاه ها و موسسات پژوهشی و فناوری کشور نیز تحمیل شده، طوری که کشورهای غربی حتی از فروش مجلات به دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی امتناع می ورزند، با این حال از آنجا که دانشمندان جمهوری اسلامی ایران راه ترقی و پیشرفت علمی را با توجه به سند چشم انداز ایران ۱۴۰۴ و نقشه جامع علمی کشور به خوبی شناخته اند اکنون هیچ حرکتی نمی تواند جلو پیشرفت های علمی ایران را کند نموده و به تاخیر اندازد.
به گفته دکتر مهراد با اصلاح آئین نامه ارتقا که در آن به موازات تولید علم به شکل انتشار مقالات در مجلات معتبر بین المللی، به کاربردی کردن علم نیز توجه ویژه ای شده، می توان انتظار داشت که در آینده نه چندان دور بخش مهمی از مقاله های علمی دانشمندان کشور در عرصه های تجاری جنبه کاربردی پیدا کرده و بخش صنعت کشور نیز از این حرکت مهم علمی استقبال و در تجاری سازی یافته های علمی به نحو مطلوب بهره جویی کند.