دانشمند ایرانی موسسه تکنولوژی کالیفرنیا به دلیل ابداع مدارهایی با قابلیت خود ترمیمی سریع موفق به کسب جایزه آژانس تحقیقات دفاعی آمریکا شد که بر اساس آن این آژانس تسهیلاتی ۶ میلیون دلاری را برای تحقیقاتی چهار ساله در اختیار علی حاجی میری قرار داد.
به گزارش خبرگزاری مهر، طی دهه های اخیر ترانزیستورها در تراشه های رایانه ای به سرعت در حال کوچکتر و سریع شدن بوده و امکان جا گرفتن بیش از بیلیونها ترانزیستور در یک مدار به وجود آمده است که در نتیجه ابعاد تجهیزات الکتریکی نیز کاهش پیدا کرده است. اما این مدارهای یکپارچه با مشکلی بزرگ مواجهند، در صورت از کار افتادن یکی از ترانزیستورها، تمامی مدار از کار خواهد افتاد.
یکی از روشهای جدید در رفع این مشکل استفاده از مدارهای خود ترمیم شونده است که توانایی ردیابی، جداسازی و ترمیم اختلالات خود را با استفاده از بهبود خصوصیات دیگر قسمتهای سیستم به منظور پر کردن خلا ترانزیستور آسیب دیده و معرفی ترانزیستورهای کمکی به سیستم دارد.
به گفته دکتر علی حاجی میری پروفسور مهندسی الکتریک در موسسه تکنولوژی کالیفرنیا این مدارها از سیستمهای زیستی که با وجود اختلالات مداوم قادر به خود ترمیمی هستند الهام گرفته شده است.
دکتر حاجی میری به خاطر ارائه این ابداع جایزه ای ۶ میلیون دلاری را از آژانس تحقیقات پیشرفته دفاعی (DARPA) ایالات متحده به منظور تولید مدارهای خود ترمیم شونده برای استفاده در تجهیزات تصویربرداری، حسگرها، وسایل ارتباطی و رادارها به خود اختصاص داده است.
دکتر حاجی میری در توضیح ابداع خود می گوید زمانی که ترانزیستوهای مشابه به ابعاد اتمی دست می یابند و با فرکانسی بالا فعال می شوند عملکردی کاملا متفاوت از یکدیگر خواهند داشت. برخی از آنها با سرعتی بالا و برخی با سرعتی پایین حرکت کرده و تعدادی از آنها به کل از کار می افتند.
دکتر حاجی میری برای رفع این مشکل از حسگرهایی استفاده می کند تا بتواند وضعیت حاکم بر ترانزیستورها را کنترل کرده و از غیر فعال شدن یک ترانزیستور آگاه شود. در این صورت ترانزیستورهای محرک می توانند ترانزیستورهای کمکی را وارد عمل کرده تا در نهایت عملکرد کلی مدار بهبود پیدا کند. به گفته وی تمامی این فرایندها در یک هزارم یا یک میلیونیوم ثانیه رخ خواهد داد و به همین دلیل ترمیم مجدد مدار به سرعت و تاثیر بالایی شکل خواهد گرفت.
بر اساس گزارش موسسه تکنولوژی کالیفرنیا، این نوع مدارها در بسیاری از مدارهای یکپارچه از جمله اولین رادار تراشه ای که حاجی میری در سال ۲۰۰۴ آن را ابداع کرده است، قابل استفاده هستند.
